Беларуская мова. 3 клас. Тэма урока: Род назоўнікаў

План канспект урока “Род назоўнікаў”. Беларуская мова ў 3 класе.

Тэма урока: Род назоўнікаў

■ (Увага! Тэма «Змяненне назоўнікаў па пытаннях» не вывучаецца ў 3 класе. Практыкаванні: 130-138 не выконваюцца.)

Мэты урока:

1. Фарміраваць паняцце «род назоўнікаў», вучыць вызначаць род назоўнікаў у беларускай мове;

2. Удасканальваць веды пра адушаўлёныя і неадушаўлёныя назоўнікі, практыкаваць у пастаноўцы пытанняў да назоўніка;

3. Развіваць фанематычны слых, вымаўленчыя навыкі, маўленне, пазнавальную актыўнасць;

4. Выхоўваць цікавасць да навакольнага асяроддзя.

Ход урока

I. Праверка дамашняга задання

— Прачытайце верш. Назавіце назоўнікі, да якіх ставіцца пытанне што?

— Чаму слова «цыбуля» адказвае на пытанне што?

— З кім параўноўваецца цыбуля? На якое пытанне адказвае гэта слова? Чаму?

— З дапамогай якіх слоў цыбуля паказана як жывая істота? Што яны абазначаюць?

II.     Слоўнікавая работа

— Запішыце слоўнікавыя словы пад дыктоўку. (Два вучні выконваюць заданне на дошцы.)

Чаромха, булён, заўжды, асцярожны, джаліць, пялёстак, чысціня, звінець, блішчаць, пошта.

— Зрабіце ўзаемаправерку.

— Падкрэсліце назоўнікі. На якія пытанні яны адказваюць?

— Складзіце сказы са словамі:

1-шы рад: чаромха, пялёстак;

2-гі рад: чысціня, блішчаць;

3-ці рад: джаліць, звінець.

III.    Новы матэрыял

— Паслухайце верш і скажыце, пра што будзем гаварыць на ўроку:

Той,

Хто быць пісьменным хоча,

Знаць павінен з першых год

Род мужчынскі,

Род жаночы

І яшчэ — ніякі род.

А. Вольскі.

— Якія роды маюць назоўнікі беларускай мовы?

— Прачытайце правіла на дошцы:

Да назоўнікаў мужчынскага роду можна падставіць словы ён, мой:

Да назоўнікаў жаночага роду можна падставіць словы яна, мая:

Да назоўнікаў ніякага роду можна падставіць словы яно, маё:

Настаўнік называе словы, вучні падстаўляюць да іх слова-падказкі і запісваюць у патрэбны радок правіла на дошцы:

Чаромха, булён, возера, пялёстак, чысціня, пошта, воблака.

— Прачытайце словы. Па тлумачальным слоўніку знайдзіце значэнне слоў «гумно», «зелле». Падстаўце да кожнага слова слова-падказку і злучыце стрэлкамі з назвай роду, да якога адносіцца гэта слова:

шпак

авечка

жаваранак,        Жаночы род (яна, мая)

карова

гумно                   Мужчынскі род (ён, мой)

зярно

зелле                    Ніякі род (яно, маё)

трава

IV. Замацаванне

— Прачытайце назоўнікі. Назавіце назоўнікі, якія адказваюць на пытанне што?, на пытанне хто?

— Каб вызначыць род назоўнікаў, да кожнага слова падстаўце слова-падказку. Назавіце іх род.

Ракета, касманаўт, космас, цяпло, неба, станцыя, карабель, планета, Зямля.

— З дапамогай слоў адкажыце на пытанні:

— Назавіце касманаўтаў-беларусаў.

— Як называецца наша планета?

— Як называецца спадарожнік нашай планеты?

— Што дае цяпло і свет дпя Зямлі?

— Чаму слова «Зямля» напісана з вялікай літары?

— Як называецца міжнародная касмічная станцыя, якая зараз на арбіце?

— Якія сузор’і вы ведаеце?

— Што сабой уяўляе сузор’е Вялікай Мядзведзіцы?

— Якое значэнне мае слова «месяц» у рускай мове? У беларускай мове? Па-беларуску, месяц у выглядзе круга называецца «поўня».

—    Паслухайце верш.

Да акна прыпаўшы,

Вова Шыбу выціснуць гатовы:

Там, у небе, свеціцца Зорная Мядзведзіца.

—    Паглядзі хутчэй, дзядуля,

Гэтая драпежніца

Адкусіла, праглынула

Палавінку месяца!

—    Не бядуй, унучак:

Палавінка тая

Кожны месяц

Падрастае.

Хутка будзе ўсё як трэба —

Поўня зноў асвеціць неба.

П. Прануза

— Якія словы вы не зразумелі? Што ўбачыў Вова ў небе? Што падалося хлопчыку? Як яго суцешыў дзядуля?

— Вызначце на слых назоўнікі з першых чатырох радкоў верша і запішыце іх. Вызначце род.

— Прачытайце тэкст. Па тлумачальным слоўніку даведайцеся пра значэнне слова «ростань».

На зорных ростанях

Восеньскім вечарам у лабірынце сузор’яў можна назіраць яркую кропку. Яна імкліва рухаецца па небе. Гэта спадарожнік. 3 яго дапамогай забяспечваецца сувязь на Зямлі. Касмічны спадарожнік перадае лічбавы сігнал. Гэта дазваляе нам глядзець тэлевізар і размаўляць па тэлефоне.

— З дапамогай перакладнога слоўніка ўстанавіце значэнне незразумелых слоў.

— Адкажыце на пытанні словамі тэксту:

— Дзе восеньскім вечарам можна назіраць яркую кропку?

— Як яна рухаецца па небе?

— Што гэта?

— Што забяспечваецца з яго дапамогай?

— Што перадае касмічны спадарожнік?

— Што мы робім, дзякуючы яму?

—    Спішыце тэкст. Падрэсліце арфаграмы і растлумачце іх. Вызначце род выдзеленых слоў.

* Разгадайце рэбус і скажыце, дзе начуе Вялікая Мядзведзіца? (Дадатковае заданне выконваецца пры наяўнасці часу.)

V. Дамашняе заданне.

Паўтарыць слоўнікавыя словы. Падабраць і запісаць па два словы мужчынскага, жаночага і ніякага роду.

VI. Вынік урока

— Якога роду бываюць назоўнікі? Якія словы- падказкі дапамагаюць вызначыць род?

Усе распрацоўкі ўрокаў для пачатковай школы>>>>>

Наступныя ўрокі беларускай мовы:

Назоўнікі, род якіх не супадае ў рускай i бе­ларускай мовах

Лік назоўнікаў

Чтобы не пропустить ничего, что происходит и публикуется на блоге, подписывайтесь ЗДЕСЬ. И не забудьте оставить чуть ниже свой комментарий 😉 Я ценю ваше мнение!

С уважением и любовью, Татьяна Саксон